Sosyal medya, günümüzde bireylerin en sık kullandığı platformlardan biri haline gelmiştir. Facebook, Twitter, Instagram gibi sosyal ağlar üzerinden yapılan paylaşımlar, zaman zaman hukuki sorunlara yol açabilir. Özellikle sosyal medya hakaret suçları, hızla büyüyen ve yaygınlaşan bir hukuki alan haline gelmiştir. Bu tür durumlarda avukat desteği almak, sosyal medya üzerinden işlenen hakaret suçlarına karşı haklarınızı korumak adına oldukça önemlidir.
Sosyal medya üzerinden yapılan hakaret içerikli paylaşımlar, hukuki açıdan ciddi sonuçlar doğurabilir. Kişinin onurunu, şerefini veya saygınlığını zedeleyen ifadeler, yasal yaptırımlara tabi tutulmaktadır. Avukat Başbuğ Kürşad Safi, sosyal medya aracılığıyla işlenen bu tür hakaret suçlarıyla ilgili olarak müvekkillerine hukuki danışmanlık sunar ve dava sürecini titizlikle yürütür.
Sosyal medya hakaret davalarıyla ilgili hukuki destek almak, hak kayıplarını önlemek ve cezai yaptırımlardan korunmak açısından büyük bir öneme sahiptir. Eğer sosyal medya üzerinden size yönelik hakaret içeren paylaşımlar yapıldıysa avukat hizmetlerinden yararlanarak bu konuda yasal adımlar atabilirsiniz.
Sosyal Medyada Hakaret Suçu ve Oluşum Şartları
Bir kimsenin, onurunu, şerefini ve saygınlığını zedeleyen her türlü söz veya davranış, hakaret suçu olarak değerlendirilir. Türk Ceza Kanunu’nun (TCK) 125. maddesi uyarınca, hakaret suçu, kişinin onur, şeref veya saygınlığını ihlal eden bir davranışın sergilenmesiyle oluşur. Bu suçun faili, herhangi bir kişi olabilirken, mağdur da onuru, şerefi veya haysiyeti ihlal edilen kişidir.
Sosyal medya, internet üzerinden geniş kitlelere ulaşılmasını sağlayan bir platform olduğu için, burada yapılan hakaret içerikli paylaşımlar da hızla yayılabilmektedir. Bu durum, sosyal medyada hakaret suçunun farklı boyutlar kazanmasına neden olmaktadır. Sosyal medya platformları aracılığıyla yapılan hakaret içerikli paylaşımlar, mağdurun onurunu, şerefini ve saygınlığını zedeleme amacı taşıyorsa, bu suçun unsurları oluşur. Bu noktada önemli olan, yapılan paylaşımın mağdurun kişisel haklarına doğrudan saldırı niteliğinde olup olmadığıdır.
Örneğin, Facebook’ta yapılan bir paylaşımda, mağduru hedef alan hakaret içerikli sözler veya bir fotoğrafın altında yapılan aşağılayıcı bir yorum, hakaret suçu kapsamında değerlendirilebilir. Yine, Twitter’da bir kişinin onurunu zedeleyecek şekilde yapılan alaycı veya aşağılayıcı paylaşımlar, bu suçun işlenmesine sebebiyet verebilir.
Hakaret Suçunun Unsurları
Hakaret suçunun oluşması için bazı unsurların bir araya gelmesi gerekmektedir. Bu unsurlar, fiilin niteliği ve mağdurun durumu açısından değerlendirilir. İlk olarak, hakaret teşkil eden fiilin, mağdurun onurunu, şerefini veya saygınlığını zedeleyici nitelikte olması şarttır. Bu tür eylemler, mağdurun toplum nezdinde itibarını zedeleyecek şekilde algılanmalıdır. Ayrıca, mağdura yönelik fiil somut olgulara dayanmalı ve belirli bir kişiyi hedef almalıdır.
TCK’nın 125. maddesi, hakaret suçunun unsurlarını şu şekilde düzenler: Bir kişiye onur, şeref veya saygınlığını zedeleyecek somut bir fiil veya olgu isnat eden ya da söven kişi, üç aydan iki yıla kadar hapis veya adli para cezası ile cezalandırılır. Burada önemli olan husus, söz konusu eylemin mağdurun kişilik haklarını doğrudan ihlal etmesidir.
Sosyal Medyada Hakaret Suçu Hangi Hallerde Oluşur?
Sosyal medya üzerinden işlenen hakaret suçu, yazılı, görsel ya da sesli iletişim araçları ile gerçekleştirilebilir. TCK’nın 125. maddesinin 2. fıkrası, fiilin sesli, yazılı veya görüntülü bir ileti ile işlenmesi halinde hakaret suçunun “huzurda işlenmiş” sayılacağını belirtir. Sosyal medya yoluyla yapılan hakaret, çok sayıda kişinin erişebileceği bir platformda gerçekleştirildiği için, bu tür hakaretler de huzurda işlenmiş sayılır.
Örneğin, bir Twitter paylaşımında yapılan hakaret, o anda yüz yüze olmasa bile, kişinin onurunu, şerefini veya saygınlığını zedeleyecek şekilde kamuya ilan edilmişse, bu suçun unsurları oluşur. Ayrıca, yapılan paylaşımın geniş bir kitle tarafından görülmesi, suçun aleniyet kazanmasına yol açar. Bu durumda cezanın ağırlaştırılması söz konusu olabilir.
Yargıtay Kararları Işığında Sosyal Medyada Hakaret Suçu
Yargıtay, sosyal medya üzerinden işlenen hakaret suçlarıyla ilgili önemli kararlar vermiştir. Örneğin,, “Allah belanı versin” gibi ifadelerin hakaret suçu oluşturmadığını, bunun bir beddua niteliğinde olduğunu belirtmiştir. Bu tür ifadeler, kişiyi rencide etme amacı taşımadıkça, hakaret suçunun unsurlarını oluşturmaz. Ancak, mağdurun onurunu, şerefini ve saygınlığını doğrudan hedef alan sözler ve fiiller hakaret suçu kapsamında değerlendirilir.
Öte yandan, mağdurun adını ve kişisel bilgilerini paylaşarak yapılan aşağılayıcı yorumlar, hakaret suçunun yanında başka suçları da beraberinde getirebilir. Örneğin, mağdurun telefon numarası veya yerleşim yeri gibi bilgilerin hukuka aykırı şekilde paylaşılması, kişisel verilerin korunması kanununa aykırılık oluşturabilir. Bu durumda, fail hem hakaret hem de kişisel verilerin ihlali suçlarından yargılanabilir.
Aleniyet Unsuru ve Cezai Yaptırımlar
Hakaret suçunun sosyal medya gibi kamuya açık bir platformda işlenmesi, suça aleniyet kazandırır. TCK’nın 125. maddesi, hakaretin alenen işlenmesi durumunda cezanın altıda bir oranında artırılacağını öngörmektedir. Örneğin, Twitter’da herkese açık bir hesap üzerinden yapılan hakaret içerikli paylaşımlar, aleni bir şekilde işlendiği için bu hükme tabidir. Aynı şekilde, Facebook’ta bir gönderiye yapılan hakaret içerikli yorumlar da aleniyet unsuru taşır.
Sosyal Medyada Hakaret Suçunun Hukuki Sonuçları
Sosyal medyada işlenen hakaret suçları, mağdurun şikayeti üzerine soruşturulur ve kovuşturma açılır. Ancak, kamu görevlilerine yönelik hakaret suçları, şikayete tabi değildir ve re’sen soruşturulabilir. Hakaret suçu işleyen kişi, üç aydan iki yıla kadar hapis cezası veya adli para cezası ile cezalandırılır. Suçun alenen işlenmesi halinde, ceza artırılabilir.
Ayrıca, sosyal medya aracılığıyla işlenen hakaret suçlarında, mağdur, maddi tazminat talebinde bulunabilir. Kişilik haklarının ihlal edilmesi durumunda, mağdur, hakaret eden kişiden manevi tazminat da talep edebilir. Mahkeme, bu tür davalarda tazminat miktarını belirlerken, tarafların sosyal ve ekonomik durumlarını dikkate alır.
Hakaret Suçunda Şikayet Süreci ve Süreler
Hakaret suçu şikayete tabi bir suç olduğundan, mağdurun fiili ve faili öğrendiği tarihten itibaren 6 ay içinde şikayette bulunması gerekmektedir. Bu sürenin aşılması durumunda, şikayet hakkı düşer. Ancak, kamu görevlilerine yönelik hakaret suçlarında, şikayet şartı aranmaz ve savcılık re’sen soruşturma başlatır.